tifo

tifo paratifo ishal ateş

Genellikle yaz ve sonbahar aylarında salgın halinde ortaya çı­kar. İçme suları ve yiyeceklerle bulaşır.

Vücuda girdikten sonra bağırsağın alt bölümlerinden lenf bezlerine geçen tifo bakterileri, oradan da lenf yolları ve kan damarları vasıtasi ile bütün organ­lara yayılırlar. Hızla üreyen bakteriler safra kesesi yoluyla dışkı­ya; böbrek yolu ile de idrara karışarak dışarı çıkarlar ve salgınla­ra sebep olurlar.



Belirtileri:
• Baş ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, kabızlık veya ishal şeklinde ilk belirtilerini verir. Bu arada burun kanaması da görülür.

• Asıl tehlike işaretleri ikinci hafta ortaya çıkar. Dil paslanır. Yüksek ateş, aşırı kabızlık veya ishal vardır.

• Vücudu saran pem­be lekeler de buna eşlik eder.

• Lekeler iki gün içinde solar. Ancak, hemen sonra tekrar or­taya çıkarlar.

• Dilin kenarları ve yanaklar kızarır.

• Dilin tam ortasında paslıbir leke vardır.

• Hastalık ilerledikçe dil kirli sarı bir renk alır.

• Üçüncü hafta karın şişer ve gerilir. Karm içinden .gürültülü sesler gelir.

• Dördüncü hafta barsak kanamaları görülür.

• Yüksek ateşe rağmen terleme olmaz. Nabız ise yavaştır.

DİKKAT: Nabzın birden bire hızlanması tehlikeli kanamalar ol­duğuna işarettir. Tedavi edilmeyen tifo
vakalarında bronşit ve bademcik iltihabı da görülür. Direnci az, zayıf bünyelerde tifo bak­terilerinin salgıladığı zehirler beyni, kalbi, sinir sistemini, böbrek­leri, safra kesesini ve karaciğeri etkilerler. En tehlikeli yan etkile­ri kalp ve böbreklerde görülür.

Ne Yapmalı?
• Temizliğe çok dikkat ediniz.

• Salgın halinde tifo görüld'üğü zaman aşı yaptırınız. Tifo aşı­sı bir haftada üç defa tekrarlanarak verilir. Bir sene müddetle vü­cuda bağışıklık kazandırır. Aşılanmış kişiler tifoyu çok hafif atla­tırlar. Bir sene sonra aşının tekrarlanması (yine haftada üç sefer) gerekir.

• Aile üyelerinin birinde tifo belirtileri başlayınca mutlaka doktora gösterilmeli, tıbbi tedavi uygulanması sağlanmalıdır. Te­daviye ne kadar erken başlanırsı, hastalık o kadar kolay atlatılır.

• Tifolu hasta diğer aile üyelerinden ayrı bir odada yatırılma­lı; kullandığı eşyalar dezenfekte edilmelidir.

PARATİFO
Belirtileri tifoya benzeyen fakat ondan daha tehlikesiz olan bir hastalıktır. İki tifo ancak kan tahlili ile birbirinden ayırdedilebilir. Hastayı tifo kadar sarsmaz; süresi de kısadır. Yan etkileri pek gö­rülmez. Tifo aşısı, paratifo bakterileri için de etkilidir.