testis torsiyonu ekstravajinal intravajinal
TESTİS TORSİYONU : İki tip testis torsiyonu tanımlanmıştır.1) İntravajinal Torsiyon : Puberte öncesi çağda meydana gelir. Bu tip torsiyonda altta yatan sebep bell clapper yani çan zili deformitesidir. Bu hastalarda testisin tunika vajinalis ile olan ilişkisinde bir defekt söz konusudur ve sonuçta testis tunika vajinalis içerisinde serbestçe hareket eder.
Torsiyon meydana geldiğinde spermatik kord tunika vajinalis içerisinde döner buna intravajinal torsiyon denir. Bu anatomik defekt bilateral testis torsiyonu için predispozan bir sebeptir. Testis torsiyonu olan hastada ağrı ve hassasiyet sıklıkla bulantı ve kusma da eşlik eder. Hasta geçmişte de benzer şikayetlerini anlatabilir. Eğer hastanın hikayesinde spontan iyileşen akut başlangıçlı testiküler ağrı varsa ve testis transvers pozisyonda ise o zaman intermittan testis torsiyonu düşünülmelidir.
Testis torsiyonunda erken dönemde fizik muayenede skrotal ödem, eritem ve yüksek seviyede tansvers pozisyonda testis saptanır. Palpasyonla hassasiyet saptanır ve bazen testisin üzerinde spermatik kordun ve kan damarlarının bükülmesine bağlı olarak düğüm palpe edilebilir. Kremaster refleksi genellikle yoktur. Kremaster refleksinin varlığı torsiyonun olmadığını düşündürür ancak ekarte ettirmez. Tam idrar tetkikinde bir özellik saptanmaz. Rnkli doppler ultrasonografi ve sintigrafi ile normal testis ile torsiyone testis arasındaki arteriyel kan akımı farkı gösterilebilir. Testis torsiyonunda kan akımı azalmış veya kaybolmuştur. Testis torsiyonu acil cerrahi müdahele gerektirir. Çünkü 12 saati geçen torsiyonda testisin kurtarılma ihtimali gittikçe azalır. Hayvan deneylerinde gösterilmiştir ki arteriyel oklüzyon iki saat içinde venöz oklüzyon 6-8 saat içerisinde testis nekrozu ile sonuçlanır. 12 saatten daha az süreli ağrısı olan bir hastada fizik muayene ve hikaye testis torsiyonunu düşündürüyorsa görüntüleme yöntemlerinin yapılması zaman kaybını arttıracağından acil opere edilmelidir. Testis torsiyonlu akut skrotumlu her üç hastadan birinde mevcuttur. Eğer her hastaya skrotal eksplorasyon yapılırsa üç hastadan ikisine gereksiz cerrahi müdahele yapılmış olur.
Ameliyata karar verildiğinde;
1-Etkilenen testisin detorsiyone edilmesi,
2-Diğer testisin gelecekte muhtemel torsiyonunu önlemek için skrotum derisine fikse edilmesi gerekir.
3-Eğer nekrotik bir testisle karşılaşılacak olursa orşiektomi yapılmalıdır.
2) Ekstravajinal Torsiyon : Bu tip torsiyon testisin skrotuma fiksasyonundan önce oluşur ve testisin tunika vajinalis ile olan ilişkisi normaldir. Bell clapper deformitesi yoktur. Yenidoğan döneminde doğumdan önce veya sonra oluşabilir. Bu tip torsiyonun yenidoğan döneminde görülmesinin sebebi yaşamın ilk altı haftasında skrotal duvar ve tunika vajinalis arasındaki bağlantının gevşek olmasıdır. Testis, spermarik kord ve tunika vajinalis torsiyone olmuştur. Yenidoğan döneminde asemptomatik şişlik ile kendini gösterir. Skrotal eritem veya mavimsi renk değişikliği sıklıkla vardır. Genellikle hassas olmayan bir kitle palpe edilir.
İki temel tedavi stratejisi vardır.
1-Operatif
2-Nonoperatif
Bazı cerrahlar testisin kurtarılma ihtimali azsa nonoperatif yaklaşımı tercih ederler. Bu görüşe göre bu hastalarda bell clapper deformitesi yoktur, kontralateral testis torsiyonu riski düşüktür ve yeni doğan döneminde artmış anestezi riski olması nedeniyle rutin cerrahi tedavi yapılmamalıdır. Diğer görüşe göre torsiyone testisin diğer testise de zarar vereceği ve bilateral torsiyonun rapor edilmiş olması sebebiyle cerrahi tedavi gereklidir. Bunlara ilaveten neonatal dönemde torsiyonun tümör ve inkarsere herniden ayrımı mümkün olmayabilir. Bu nedenle cerrahi eksplorasyon yapılmalıdır.
APENDİKS TESTİS VE APENDİKS EPİDİDİMİS TORSİYONU :
Apendiks testis bir müllerian kanal artığıdır ve testisin superior kısmında lokalizedir. Apendiks epi didimis ise epididimin baş tarafında lokalizedir ve wolf kanalı artığıdır. Her iki apendiks torsiyonunda meydana gelen klinik tablo testis torsiyonuna benzerdir. Apendiks testis torsiyonu herhangibir yaş gurubunda görülebilir ancak ensık 7-12 yaş arasında görülür. Ağrı testis torsiyonundaki gibi şiddetli değildir. Ağrı ve şişlik birkaç günde yavaş yavaş gelişir. Bulantı kusma ateş gibi semptomlar çok nadirdir. Fizik muayenede erken dönemde nisbeten normal veya hafif eritemli hemiskrotum mevcuttur. Etkilenen taraftaki testis boyutu normal testisten farklı değildi. Testisin üst polünde hassas küçük bir nodül palpe edilebilir. Skrotum derisi üzerinde mavimsi renk değişikliği görülebilir buna blue dot sign işareti denir. Skrotal şişlik ve eritem giderek belirginleşir. Tam idrar tetkikinde bir özellik saptanmaz.
Sintigrafi ve renkli doppler ultrasonografi ile etkilenen taraftaki testis kan akımı normal olarak saptanır. Ultrasonografi ile apendiks genellikle görüntülenemez. Preadolesan dönemde ateşi olmayan testis kan akımı normal veya artmış olarak saptanan ve tam idrar tetkiki normal bulunan hastalarda apendiks testis torsiyonu akla gelmelidir. Tedavide yatak istirahati, skrotal elevasyon, antienflamatuar ve analjezik tedavi uygulanır. Tedavi ile enflamasyon ve ödem yaklaşık bir haftada geriler ancak muayene bulguları tam olarak birkaç haftada düzelir.
HENOCH SCHÖNLEİN PURPURASI :
Sistemik vaskülitle karakterize bir sendromdur. Deri, gastrointestinal sistem, eklem ve böbrek sıklıkla etkilenir, fakat testis ve skrotum tutulumu vakaların %15-38inde görülür. Akut skrotumun sebebi spermatik kord ve testisteki vaskülit tablosuna bağlıdır. Sıklıkla testis torsiyonu ile karışır. Doppler ultrasonografi torsiyondan ayırımda yardımcı olur. Hastalar genellikle 10 yaşından küçüktür. Bu hastalığın sebebi bilinmemektedir ve spesifik tedavisi yoktur.
İNKARSERE HERNİ :
Hernilerin çoğu klinik olarak belirgindir. Hikayede daha önceden intermittan olarak inguinal bölgede şişlik olması inguinal herniyi düşündürür. Bulantı ve kusma genellikle eşlik eder. Öncelikle herninin redükte olup olmadığına bakılmalıdır. Fizik muayenede şüpheli bulguları olan veya skrotal genişleme etyolojisi bilinmeyen hastalarda ultrasonografi tanıda yardımcı olur. Ultrasonografide barsak anslarının skrotum içinde görülmesiyle tanı konur.
HİDROSEL :
Periton sıvısının patent procesus vajinalis aracılığı ile testis etrafında tunika vajinalis içerisinde toplanmasıdır. Hidrosel genellikle yaşamın ilk bir iki yılında spontan iyileşir. Genellikle ağrısız skrotal şişlik mevcuttur. Bir yaşından sonra sebat eden hidroseller opere edilir.
FOURNİERS GANGRENİ :
Spontan gangren olarak da bilinir. Primer olarak yenidoğan döneminde görülen skrotumun nekrotizan enfeksiyonudur. Penisin inferior yüzünde ve skrotumda eritem ve ödem ile birlikte prezente olur. Etken ajanlar gaz oluşturan aerob ve anaerob ajanların her ikisini birden içerir patolojik olarak internal pudental arterin dallarının obliteratif endarteriti ve skrotal duvar ödemi vardır. Testisler ve spermetik kord testiküler arter etkilenmediğinden korunur. Ultrasonografide skrotal deri ve yumuşak doku kalınlaşması, hipoekoik ve hiperekoik bölgeler, ödem ve gaz baloncukları görilür. Testis ve epididim normaldir.
PATENT PROCESSUS VAJİNALİS :
Nadir olarak ventriküloperitoneal şantlı hastalarda, periton diyalizi yapılan hastalarda, künt abdominal travmaya veya varfarin tedavisine sekonder intraabdominal kanamalı hastalarda ve akut apandisitli hastalarda patent processus vajinalis varlığına bağlı olarak akut skrotum görülebilir. Literatürlerde akut apandisitli 14 hasta akut skrotal semptomlarla başvurmuş bunların 7 tanesinde perfore apandisite sekonder skrotum ve processus vajinalis içinde pürülan sıvı saptanmıştır.
